ARNHEM – Over minder dan twee weken openen de stembussen voor de gemeenteraadsverkiezingen. Er wordt een nieuwe gemeenteraad gekozen. Deze zes vertrouwde gezichten uit de Arnhemse politiek keren na de verkiezingen niet meer terug.
(Door: Patrick Arink)
Samen zijn ze goed voor meer dan vijftig jaar ervaring als raadslid. Ze gaven ieder op hun eigen manier smoel aan de Arnhemse politiek. Maar er is een tijd van komen, en er is een tijd van gaan. Na de gemeenteraadsverkiezingen nemen we afscheid van deze zes Arnhemse politici.
Martien Louwers (PvdA)
Martien Louwers kwam 16 jaar geleden als jong raadslid in de gemeenteraad. De PvdA was met 13 zetels op dat moment de dominante partij in de raad. Daar waren er na de verkiezingen van 2010 nog maar 7 van over. Het was op dit moment dat Louwers het stokje overnam als fractievoorzitter.
Voor het eerst belandde de PvdA in de oppositie. Acht jaar lang streed Louwers vanuit de oppositie voor een socialer Arnhem. De oppositierol was haar niet direct op het lijf geschreven, maar Louwers groeide gaandeweg in haar rol. Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 leed de PvdA in heel Nederland grote verliezen. Maar niet in Arnhem. Dat is deels te danken aan de constructieve rol die Louwers in de Arnhemse politiek speelde.
In 2018 werd Louwers wethouder met onder meer werk en inkomen, inclusie, welzijn en emancipatie in haar (loodzware) portefeuille. Na vier jaar kan geconcludeerd worden dat Arnhem er op die terreinen beter voor staat als vier jaar geleden. Het aantal werklozen daalde bijvoorbeeld sterker dan in andere vergelijkbare steden.
Maar kritiek was er ook, met name rond het achtergehouden discriminatierapport. Louwers wist van niets, maar was bestuurlijk wel verantwoordelijk. Ze overleefde ternauwernood een motie van wantrouwen. Had ze op moeten stappen? Een meerderheid van de raad vond van niet. Maar na 16 jaar is Louwers helemaal klaar met de Arnhemse politiek.
Eric Greving (PvdA)
Naast Martien Louwers verliest de PvdA nog een vertrouwd gezicht. Fractievoorzitter Eric Greving houdt het na deze periode voor gezien in de Arnhemse politiek. Greving zat vanaf 2014 in de gemeenteraad en werd in 2018 gekozen tot fractievoorzitter nadat Martien Louwers wethouder werd.
Eric Greving was misschien niet de meest charismatische fractievoorzitter in de gemeenteraad, maar hij werd door alle partijen in de gemeenteraad gewaardeerd om zijn kennis en de manier waarop hij politiek bedreef. Nooit op de man en altijd op de inhoud.
En bovendien: altijd constructief. Altijd opbouwend en altijd vanuit een sociaal-democratische blik zoeken naar manieren waarop het beter zou kunnen. Vanuit een coalitie met aan de linkerkant GroenLinks en aan de rechterkant de VVD had de PvdA van Eric Greving een rol als middenpartij die Greving bovendien goed lag.
Leendert Combée (VVD)
Een raadslid besteedt gemiddeld tussen de 16 en 20 uur aan zijn raadswerk. Voor Leendert Combée lag dat anders. Voor hem was zijn werk als raadslid een dagtaak. Niet zozeer binnen de muren van het stadhuis, maar vooral daar buiten.
Je bent volksvertegenwoordiger of je bent het niet, vond Combée. En dus was hij vrijwel iedere dag op pad. Wijkavonden, debatten, informatiebijeenkomsten, gesprekken met bewoners en ondernemers. Leendert Combée was misschien wel het meest zichtbare raadslid in de stad.
In de gemeenteraad was hij 12 jaar lang fractievoorzitter van de VVD. Daarin viel hij op door zijn flegmatiek, gedrevenheid en gevoel voor humor. Onder zijn leiding groeide de VVD uit naar een recordaantal van 6 zetels in de gemeenteraad. De VVD-fractie bestaat traditiegetrouw uit een bont gezelschap van links-liberalen en rabiaat rechtse raadsleden.
Waar zoveel verschil in opvatting in andere partijen nog wel eens leidt tot gedoe en problemen, was daar in de VVD nooit sprake van. Dat is voor een groot deel te danken aan de inzet van Combée die, ook buiten zijn fractie, zeer bedreven was om de boel bij elkaar te houden.
Susan van Ommen (D66)
Vandaag werd bekend dat Susan van Ommen de tweede prijs heeft gewonnen bij de Swaffy awards; een prijs voor politici die zich inzetten voor sekswerkers. Het is een mooie bekroning op een periode als raadslid die eigenlijk langer had moeten zijn.
Van Ommen had graag door gewild als raadslid, maar ze vond zichzelf op de kandidatenlijst van D66 terug op de vijfde plaats. Ze had gerekend op een hogere positie en bedankte daarom voor de eer.
In een partij die niet altijd even geliefd is bij veel andere partijen, viel Van Ommen op door haar toewijding en toegankelijkheid. Iedereen in de gemeenteraad kon wel met Van Ommen door één deur. Met haar inzet voor inclusie van bijvoorbeeld de lhbt-gemeenschap was Van Ommen bovendien een betrokken en sociaal begaan raadslid.
Daniël Becker (ChristenUnie)
Nadat fractievoorzitter Addy Plieger van de ChristenUnie in 2017 door ziekte gedwongen was om te stoppen met haar raadswerk, had Daniël Becker de moeilijke taak om haar op te volgen. Plieger gold als het geweten van de gemeenteraad en stond bekend als het beste raadslid dat Arnhem had.
Schijnbaar zonder dat hem dat moeite kostte, nam Becker het stokje over. Met zijn puntgave betogen, vaak gelardeerd met een vleugje onderkoelde humor, was Becker als fractievoorzitter als een vis in het water.
In 2018 stelde Becker zich kandidaat als vicevoorzitter van de gemeenteraad. Meestal wordt de vicevoorzitter gekozen uit meerdere kandidaten, maar dit keer was Becker de enige. Dat was geen toeval. Andere mogelijke kandidaten wisten dat ze het nooit van Becker konden winnen. Als vicevoorzitter bewees Becker twee jaar lang dat hij het unanieme vertrouwen van de raad meer dan waard was.
Sabine Andeweg (D66)
Er ging een bijna hoorbare zucht van verlichting door de gemeenteraad toen Sabine Andeweg afgelopen jaar aankondigde dat ze na de gemeenteraadsverkiezingen op 16 maart niet meer terugkeert. Niet alle raadsleden in Arnhem zijn even geliefd en gewaardeerd.
Andeweg kwam in 2010 voor D66 in de gemeenteraad en was fractievoorzitter van 2014 tot medio 2021. In die tijd beleefde Arnhem maar liefst zes coalitiebreuken. Er is maar één partij die bij alle zes coalitiebreuken betrokken is, en dat is D66. De coalitiebreuken zijn niet los te zien van de rol van Andeweg als fractievoorzitter van D66 daarin speelde.
De belabberde Arnhemse politieke bestuurscultuur was in 2017 aanleiding voor een vernietigend rapport door de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur (NSOB). Hoewel er in het rapport geen namen genoemd werden, werd in het rapport de vloer aangeveegd met de manier waarop Andeweg politiek bedreef.
Andeweg bleef stoïcijns vasthouden aan haar eigen overtuiging. Als een van de weinigen in de gemeenteraad herkende zij niets in het beeld dat uit het rapport naar voren kwam. Volgens haar was het rapport ook maar een mening.
Binnen de gemeenteraad kwam Andeweg daarna steeds meer op een eiland te staan dat steeds kleiner werd. Nadat de overige drie coalitiepartijen D66 vorig jaar vanwege het gedrag van de partij uit de coalitie zetten, was het zelfs voor Andeweg duidelijk dat ze beter kan vertrekken uit de Arnhemse politiek.
