ARNHEM – Vanaf de 15e eeuw waren de tong en de schedel van Sint Eusebius te zien in de Eusebiuskerk. Afgelopen jaren zijn de relieken tijdelijk bewaard in het Catharijneconvent in Utrecht. Nu de restauratie van de Eusebiuskerk voltooid is, krijgt de kerk de tong en schedel van de heilige niet terug.
(Door: Patrick Arink)
De Heilige Eusebius is de naamgever van de Eusebiuskerk. Eusebius van Rome was een Romeinse martelaar die in de tweede eeuw na Christus het Woord Gods verkondigde. De Romeinen waren daar op een gegeven moment wel klaar mee. Ze sneden zijn tong af om hem de mond te snoeren.
Maar, o wonder, Eusebius bleef desondanks lof en eer aan Jezus Christus brengen. De Romeinen besloten daarop om Eusebius ter dood te brengen. Dat hielp wel, want daarna hield Eusebius op met praten.
Evengoed: de tong en de schedel van Eusebius zijn bewaard gebleven. Eusebius werd heilig verklaard en de tong en schedel van de heilige belandden in 1451 in Arnhem. De Grote Kerk werd daarop de Eusebiuskerk.
Meer dan 500 jaar waren tong en schedel te zien in een zogeheten reliekschijn in de kerk die zijn naam draagt. In verband met de restauratie van de kerk werden de relieken tijdelijk bewaard in de schatkamer van het Catharijneconvent in Utrecht.
Touwtrekken
En toen begon het touwtrekken. Vier partijen willen de tong en schedel wel hebben. Allereerst is daar het Catharijneconvent. Het reliekschijn staat daar prima, oordeelt het Catharijneconvent. Geen enkele reden om hem weer terug te geven aan Arnhem.
Verder is er natuurlijk de Eusebiuskerk, waar de tong en schedel al vijf eeuwen te zien waren. De Eusebiuskerk vindt dat de relieken thuis horen in de kerk die naar de heilige genoemd is.
Daar zijn ze het bij de Martinuskerk in de Steenstraat niet mee eens. De Martinuskerk is onderdeel van de Eusebiusparochie. De relieken horen thuis in een katholieke kerk en niet in een kerk die niet meer als kerk in gebruik is, stellen ze daar.
“Zijn relieken horen hier in de St. Eusebiusparochie.”
Ook eigenaar Theo de Rijk van de Walburgiskerk meent aanspraak te maken op de relieken. De Walburgiskerk is van oudsher de belangrijkste katholieke kerk van Arnhem. Sterker nog: de Walburgiskerk is een basiliek. Horen de relieken niet thuis in de belangrijkste katholieke kerk van Arnhem, vraagt hij zich af.
Jarenlang is er tussen de verschillende partijen gedimdamd, maar we hebben een winnaar.
De schedel en de tong komen terug naar Arnhem. De relieken gaan niet naar de Walburgis, want de officiële status van basiliek is de Walburgiskerk kwijtgeraakt toen de Walburgis uit de kerkdienst werd onttrokken.
De Eusebiuskerk meent de meeste rechten te hebben om de relieken weer terug te krijgen, maar formeel is de Eusebiusparochie eigenaar van de tong en de schedel van de heilige Eusebius. Dus je raadt het al: de relieken van Eusebius zijn binnenkort in de Martinuskerk te zien.
Maar de heilige Eusebius is niet helemaal verdwenen uit de Eusebiuskerk. Afgelopen maanden is in de kerk een kapel ingericht die vertelt over het leven van Sint Eusebius. Zonder tong.