ARNHEM – Een kunstproject rond een oude vliegtuighangar bij Buitenplaats Koningsweg wordt door de opstelling van de gemeente Arnhem tegengewerkt. De Arnhemsche Courant schreef er deze longread over. In een naschrift kreeg de gemeente de gelegenheid te reageren. Wat de gemeente beweert is niet correct, blijkt uit een factcheck.
(Door: Patrick Arink)
Ten noorden van Buitenplaats Koningsweg staat op een uitgeputte akker een vliegtuighangar uit de oorlog. De hangar wordt door kunstproject De Hangar gehuurd van de gemeente Arnhem. Met subsidie van de gemeente Arnhem en verschillende cultuurorganisaties wordt daar komende jaren landschapskunst gerealiseerd.
Diezelfde gemeente Arnhem heeft de toegang tot de akker en de hangar afgesloten met borden, hekken en prikkeldraad. Wie het toch waagt om de akker te betreden wordt op de bon geslingerd.
Onder de titel ‘Schurende regels in Schaarsbergen’ beschreef de Arnhemsche Courant over de tegenwerkingen waar het kunstproject rond de Hangar mee te maken heeft. De gemeente Arnhem verdedigde zich in een naschrift. Maar wat de gemeente Arnhem beweert is niet juist of discutabel.
“In tegenstelling tot wat er beweerd wordt bevindt de broedplaats zich wel degelijk in een kwetsbaar natuurgebied met een enorme natuurwaarde.”
Dat kan de gemeente Arnhem wel beweren, maar de feiten zijn anders. De vliegtuighangar staat midden op een akker waar tot vorig jaar nog reguliere landbouw werd beoefend met kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Er kwam een eind aan die reguliere landbouw door een crop-art project door kunstenaar Frank Bruggeman.
Het kunstproject van De Hangar wil juist door middel van landschapskunst de akker gebruiken voor biodiverse en natuurinclusieve crop-art. Door het kunstproject gaat de natuurwaarde dus juist omhoog.
“Het gebied is aangewezen voor kwetsbare vogelsoorten als de bosleeuwerik, nachtzwaluw, draaihals en tapuit.”
Dat is een leuke bewering, maar het zijn woorden zonder waarde. Je kunt het gebied ook aanwijzen als leefgebied voor pelikanen of pinguïns, maar als een aangewezen gebied niet geschikt is als leefgebied zullen die vogels er niet komen. De vogelsoorten die de gemeente opnoemt, komen hier niet voor.
Neem de tapuit even als voorbeeld. De tapuit is een beschermde vogel die leeft in duingebieden, stuifzanden en op droge heiden. Niet op akkers of in de beboste omgeving rond Buitenplaats Koningsweg. De tapuit is wél thuis op de open gronden van Park Hoge Veluwe.
Overigens is de bosleeuwerik een vogelsoort die niet bestaat. Waarschijnlijk bedoelt de gemeente Arnhem hier de boomleeuwerik. Net als de tapuit is het leefgebied van de boomleeuwerik te vinden in duingebieden en op stuifzanden.
“Het is daarnaast een leefgebied voor beschermde diersoorten als edelherten, reeën, damherten, kleine marterachtigen en blauwe kiekendieven.”
De Faunabeheereenheid Gelderland schiet ieder jaar duizenden edelherten en damherten dood. In 2021 werden 3.000 van de 4.600 edelherten op de Veluwe afgeschoten en 700 damherten van de 1.100 damherten. Ook werden er door jagers meer dan 4.000 reeën afgeschoten. Tot zover het beschermen van beschermde diersoorten.
“De bescherming van deze soorten in dit kwetsbare gebied is een wettelijke taak vanuit Natura 2000-wetgeving.”
Het is een argument dat vaak gebruikt wordt: we móéten de natuur wel beschermen, want Natura 2000. Maar wanneer je op de website Natura2000.nl nakijkt waar er wel en waar er geen sprake is van een Natura 2000-gebied, dan zie je dit bij Buitenplaats Koningsweg. Zowel Buitenplaats Koningsweg als de akker met de vliegtuighangar zijn géén Natura 2000-gebied:
“De gemeente Arnhem doet wat nodig is om de kwetsbare natuur te beschermen. Ook om die reden zijn bijvoorbeeld een paar zelfgemaakte doorgangen op de akker door de gemeente gesloten.”
Nog los van de afspraak dat hekken in het gebied zoveel mogelijk verwijderd moeten worden, is op de foto bovenaan dit artikel te zien dat de “zelfgemaakte doorgangen” waar de gemeente het over heeft ook het afsluiten van de officiële ingang betreft met kettingen, prikkeldraad en bordjes.
