ARNHEM – Op 8 januari wordt de eerste prik gezet en gaat Nederland van start met de vaccinatie tegen het coronavirus. In Arnhem begint de vaccinatie op 18 januari. Vanaf dat moment worden medewerkers in de zorg ingeënt op sportcentrum Papendal.
Het zal waarschijnlijk tot het einde van 2021 duren voordat heel Arnhem gevaccineerd is. Dat heeft niet te maken met bureaucratie of onkunde bij het RIVM, de GGD of de regering zoals veel mensen denken, maar met de beschikbaarheid van voldoende vaccins. Dat is de bottleneck. Beschikbare doses worden in de Europese Unie naar rato van het aantal inwoners verdeeld over de lidstaten.
Pfizer levert aan Nederland in verschillende zendingen tot en met eind maart ongeveer 2,2 miljoen doses. Wanneer de EMA het vaccin van Moderna goedkeurt, ontvangt Nederland ook 390.000 Moderna-vaccins. Mogelijk gebeurt dit eind januari. Net als bij Pfizer moeten mensen hiermee binnen enkele weken twee keer gevaccineerd worden.
Eerst zorgmedewerkers en ouderen in verpleeghuizen
Met die twee vaccins worden zorgmedewerkers, ouderen in verpleeghuizen en mensen met een verstandelijke beperking ingeënt. Omdat het Pfizer-vaccin bij -75 graden bewaard moet worden, wordt dit vaccin gebruikt om op één centrale locatie zorgmedewerkers in te enten. In de regio Gelderland-Midden is dat dus Papendal.
Het Moderna-vaccin hoeft niet zo koel bewaard te worden. Daardoor is dit vaccin geschikt om bewoners van verpleeginstellingen in het verpleeghuis in te enten. Op dit moment is nog niet bekend wanneer verpleeghuizen in Arnhem hiermee van start kunnen gaan.
Zestigplussers
Nadat deze twee groepen hun vaccinatie hebben ontvangen, zijn andere zestigplussers aan de beurt. Begonnen wordt bij de oudste mensen, omdat zij het grootste risico lopen om te overlijden wanneer ze besmet zijn met het coronavirus.
Wanneer precies en met welk vaccin deze mensen worden ingeënt is nog niet duidelijk. Duidelijk is wel dat deze groep naar de huisarts mag voor de vaccinatie. Net als in de rest van Nederland zijn huisartsen in Arnhem dankzij de griepprik gewend om grote groepen mensen in te enten.
Waarschijnlijk zitten we al ver in het voorjaar wanneer ook mensen onder de zestig met een medische indicatie plus zorgmedewerkers die nog niet gevaccineerd aan de beurt zijn.
Tot slot is iedereen tussen de 18 en de 60 aan de beurt voor een vaccinatie. Deze groep wordt in Arnhem ingeënt door medewerkers van de GGD Gelderland-Midden, waarschijnlijk in sporthallen in de stad.
AstraZeneca en Janssen
Met welk vaccin dit zal zijn is nog een groot vraagteken. Naast de vaccins van Pfizer en Moderna komen er volgend jaar waarschijnlijk nog een aantal bij.
Zo is er het vaccin van AstraZeneca. Afgelopen week werd bekend dat dit vaccin net als de vaccins die al door de EMA zijn goedgekeurd, een effectiviteit boven de 95 procent heeft weten te bereiken. Wanneer die bewering standhoudt, ontvangt Nederland voor eind maart 4,5 miljoen doses van dit vaccin. Voor het tweede kwartaal rekent de regering op nog eens 5 miljoen exemplaren.
De vaccinatie-strategie kan versneld worden wanneer ook het vaccin van farmaceut Janssen beschikbaar komt. Wanneer er geen kink in de kabel komt zal dit in het voorjaar van 2021 geleverd worden. Nederland ontvangt in totaal maar liefst 11,3 miljoen doses. Bovendien voldoet bij dit vaccin één prik.
Post-coronatijd?
Er zijn volgens deskundigen nog teveel onduidelijkheden om een voorspelling te doen over het moment dat we post-corona zullen zijn. Veel is ook afhankelijk van de vaccinatiegraad. Hoe hoger het percentage mensen dat is ingeënt, hoe groter de kans dat corona definitief wordt teruggedrongen. Dat is dan wel afhankelijk van de vraag of er in de tussentijd geen mutatie opduikt waarbij de huidige vaccins niet werken.
Kortom: we zijn er nog lang niet.
—–
Hoe werkt het coronavaccin?
Veel mensen denken dat zij bij de vaccinatie worden ingeënt met een kleine dosis van het cooronavirus. Dat is niet zo. Infectioloog Evelien de Jong legt uit hoe het wel zit, aan de hand van het Pfizer-vaccin:
“Het SARS-CoV-2 virus heeft 29 eiwitten, maar het mRNA-vaccin bevat alleen een klein stukje van de genetische code van het coronavirus, namelijk het mRNA, wat codeert voor het eiwit, dat hoort bij de spikes van het virus. Je krijgt dus niet het coronavirus ingespoten, maar slechts een stukje code, wat 1 eiwit gaat aanmaken.
Je eigen afweercellen zien dan een nieuw soort eiwit, het spike eiwit, waar ze tegen gaan vechten. De macrofagen (cellen van je immuunsysteem) zenden informatie naar de B-cellen (lymfocyten) die antistoffen gaan maken tegen het virus en de T-memory cellen zullen het eiwit onthouden. Vervolgens zal de macrofaag het spike-eiwit op eten. Als nu het echte coronavirus met spike-eiwitten het lichaam indringt, herkennen de antistoffen het virus direct en zal je immuunsysteem het virus verwoesten, voordat het zich kan innestelen.
Ingewikkeld verhaal, maar waar het op neer komt: je krijgt niet het coronavirus ingespoten, maar een stukje genetische code, wat slechts 1 eiwit kan maken, namelijk het spike eiwit. Je immuunsysteem gaat hier tegen vechten en slaat dit op in het geheugen, zodat als je echt in aanraking komt met het coronavirus, je immuunsysteem dit meteen herkent en het virus uitschakelt.”
