Onlangs publiceerde Uitgeverij Elikser uit Leeuwarden Karsten Gilhuis’ debuut misdaadroman De Overtreding. Het gaat om een krimi waarin de auteur tevens een bijzonder inkijkje geeft in de wereld van advocatuur en rechtspraak. Dat is niet vreemd daar Gilhuis al jarenlang in het juridische veld werkt. Hij was advocaat en nu werkzaam als rechter bij de rechtbank Gelderland.
Het over 359 pagina’s uitgesmeerde verhaal gaat over een jonge man die tot een moord komt. Er volgt een strafzaak die behandeld gaat worden door de rechtbank waar de president ervan een jarenlang verzwegen connectie met de verdachte heeft. Voorts begaat een gepensioneerde, rechtlijnige marechaussee een verkeersdelict die hij op onorthodoxe wijze – aan het einde van het boek – rechtzet. Een belangrijke rol is weggelegd voor een vrouwelijke rechterlijke ambtenaar in opleiding (raio) en haar twee begeleidende, ervaren mannelijke rechters. Beschreven strafzaken mogen voor een rechtbank normaliter gesneden koek zijn, echter de verwikkelingen eromheen maken het tot een wespennest.
Integriteit
Het positieve aan het boek is, dat de lezer ervaart dat in de toch wel conservatieve rechterlijke macht ook mensen van vlees en bloed werken. Zij zijn getrouwd of hebben een relatie die al dan niet bevredigend is. Zij staan bloot aan verleidingen, die net zoals in de gewone mensenwereld tot relationele spanningen kunnen leiden. Bij dit alles spelen een onberispelijke conduitestaat en rechterlijke integriteit een voorname rol. Een rechter zal nooit rechtspreken in een zaak waarin hij niet onafhankelijk is. Dat wél doen is een rechterlijke doodzonde. Zeker het begin van het boek is doorspekt met juridische feiten die voor de gemiddelde lezer nieuw zijn. Er wordt een blik gegund in de ivoren toren die de behoudende rechterlijke macht nog steeds is.
Kasteelroman
Op zichzelf is het verhaal goed te begrijpen, maar Gilhuis is wel erg breed van stof. Dat is eigenlijk ook mijn belangrijkste bezwaar. Een strenge eindredacteur had vele pagina’s kunnen inkorten of gewoonweg schrappen. De auteur schrijft vlot en zijn dialogen komen over het algemeen goed uit de verf. Verspreid door het boek komen niettemin missers voor die in een gemiddelde kasteelroman niet zouden misstaan. ”… Nog nooit had zij een grotere lotsverbondenheid ervaren. Die was zelfs zo krachtig geweest, dat het een ziel uit het universum had laten afdalen naar de vrucht die in haar was ontsproten uit het mengsel van hun wederzijdse begeerte…” (pg. 258).
Kortom, Gilhuis kan beslist schrijven, maar een stevige eindredactie is wel aan hem besteed.
Beeld
Beeld over het Salomonsoordeel voor het Paleis van Justitie aan de Walburgstraat 2-4, Arnhem, ca. 1980 van kunstenaar André Schaller. Gelders Archief, Fotograaf Gemeente Archief Arnhem, Diacollectie Gemeente Arnhem, 1524-3306
