ARNHEM – 2.000 corona-demonstranten in je stad én de dreiging van voetbalsupporters die naar Arnhem willen komen om te komen rellen. Het is een explosief mengsel dat er makkelijk voor had kunnen zorgen dat de boel gigantisch uit de klauw was gelopen. Maar Arnhem had zijn zaakjes goed voor elkaar op Koningsdag. Het bleef rustig in de stad.
Het is bijna traditie. Wanneer er ergens een grote anti-coronademontratie wordt gehouden, eindigt dat steevast in rellen. Of een demonstratie nou in Eindhoven, Den Haag of Amsterdam wordt gehouden: iedere keer leidt een coronademonstratie tot een veldslag met de ME en vaak honderden aanhoudingen.
Arnhem liet gisteren zien dat het ook anders kan. Met een vredig verlopen demonstratie en slechts zes aanhoudingen, waarvan vijf voor belediging en eentje voor openlijke geweldpleging, kreeg Arnhem voor elkaar wat in de meeste steden niet lukt.
“Het wordt een mooi staaltje evenwichtskunst voor onze vrijheden”, had burgemeester Marcouch vooraf al gezegd. “Die vrijheden geven ons zowel het recht op demonstreren als het recht om veilig te zijn in onze ‘stad van welkom’, waar wij ook bezoekers tot hun recht laten komen.”
Marcouch werd daarbij gehinderd door de aankondiging van voetbalsupporters van NEC en FC Twente dat zij naar Arnhem wilden komen voor een confrontatie met Vitesse-supporters. Het afkondigen van een noodverordening gaf Marcouch de mogelijkheid om bij de invalswegen van de stad te controleren en auto’s terug te sturen.
Die afgekondigde noodverordening was waarschijnlijk al voldoende om de hooligans te ontmoedigen. Slechts enkele auto’s werd gedurende de dag de toegang tot Arnhem ontzegd.
De-escaleren
Tientallen politieauto’s in en om de binnenstad gaven de demonstranten die de stad in trokken het signaal af dat we in Arnhem niet van toestanden houden. Om problemen te voorkomen, had Arnhem alle registers opengetrokken.
Alle beschikbare agenten uit de regio waren zichtbaar in Arnhem aanwezig. In totaal waren maar liefst 200 agenten en handhavers aan het werk om te voorkomen dat het mis ging. Niet in ME-uniform, maar gewoon met platte pet.
Ondertussen had de gemeente in de binnenstad maatregelen genomen om te zorgen voor een rustige demonstratie op de Markt. De meeste toegangswegen waren afgesloten met zwarte schermen. De Markt was alleen bereikbaar via de Turfstraat en de Koningstraat. Crowdcontrol was daardoor eenvoudig.
Op de Markt werden 500 demonstranten toegelaten. Dat was het aantal demonstranten waarvoor Marcouch toestemming had gegeven. Gedecideerde agenten vertelden laatkomers bij de ingang van de Markt aan de Turfstraat en de Koningstraat dat ze het plein niet op konden.
“Maar je kan het aan de andere kant proberen.”
Het leidde tot een stroom van groepjes demonstranten die om de Eusebiuskerk heen liepen om het inderdaad dan maar aan de andere kant te proberen. Wanneer de groep demonstranten bij de politieafzetting te groot werd, werden alsnog wat mensen toegelaten. De eerste persoon die deze demonstranten vervolgens op het plein tegenkwamen, was burgemeester Marcouch. In spijkerbroek en met oranje stropdas, stond hij ontspannen te praten met demonstranten.
De-escaleren? Zó doe je dat!
Even leek het er nog op dat het toch nog mis zou gaan toen demonstranten een mars door de stad wilden houden. Via de binnenstad wilden honderden demonstranten optrekken naar Sonsbeek. Door politiebusjes te gebruiken als mobiele wegafzetting, werden de demonstranten uiteindelijk via een rondje over de centrumring terug geleid naar de Markt.
Daar ging de demonstratie vervolgens als een nachtkaars uit. Rond een uur of vier hielden de meeste demonstranten het voor gezien en stroomde de stad weer leeg.
Burgemeester Marcouch sprak na afloop zijn waardering uit naar de politie.
“Ik ben blij dat de middag zonder grote geweldsincidenten is verlopen, ik wil mijn complimenten uitspreken in de richting van de politiemensen en de handhavers voor de professionele manier waarop zij hebben gewerkt.”
“Tijdige handhaving”
Was er dan helemaal geen kritiek? Jawel. Die kwam van D66-fractievoorzitter Mattijs Loor. Hij maakte zich op Twitter druk dat er aan het eind van de middag niet gehandhaafd werd in Sonsbeek, waar veel mensen bij elkaar kwamen.
“Dus wél een noodverordening, maar geen tijdige handhaving van de regels als het écht nodig is? Handhavingsbeleid Marcouch lijkt compleet willekeurige symboolpolitiek”, sneerde hij op Twitter.
Dat Marcouch een dag lang de gehele politiecapaciteit uit de regio Arnhem nodig had om te voorkomen dat de binnenstad zou veranderen in een slagveld, werd daarbij door het D66-raadslid genegeerd. De vraag hoe hij tijdig had willen ingrijpen in Sonsbeek wanneer hij in de schoenen van Marcouch had gestaan, kon Mattijs Loor niet beantwoorden.
Overigens werden feestgangers in Sonsbeek rond acht uur ’s avonds door de politie weggestuurd. Een aantal mensen zocht (en vond) de confrontatie met de politie. Er werden twee aanhoudingen verricht.