Hoe staat het met het creatieve klimaat in Arnhem? Er wordt altijd gekeken naar beleidsmakers en instellingen. In de media wordt er vooral veel gepraat over gebouwen. Maar de kunstenaars komen nooit zelf aan het woord. Dat is eigenlijk gek. Daarom wil Standplaats Arnhem van de creatieve en culturele makers zelf horen hoe ze de stad ervaren. Vandaag Florentijn Hofman, bedenker van het Feestaardvarken.
(Door: Leendert Douma)
(Foto: Sophie Vermeulen)
Kunstenaar Florentijn Hofman reist de hele wereld over, maar vond zijn thuis op de Veluwe bij Arnhem. In Buitenplaats Koningsweg probeert hij iets terug te doen voor de stad die hem zo’n fijne plek biedt.
Een gesprek met Florentijn Hofman gaat vaak over ‘gutfeeling’, flow of ‘jazz’. “Hofman gaat werken waar het goed voelt”, zei laatst iemand in een podcast. De kunstenaar dacht: verdomd, da’s waar! Zo kwamen hij en zijn gezin ook terecht in Buitenplaats Koningsweg, in de bossen bij Arnhem. “Het voelt nog steeds als vakantie in mijn hoofd.”
Beestenboel
Het is er al een tijdje niet meer, maar wie het over de binnenstad van Arnhem heeft, moet nog steeds automatisch denken aan het Feestaardvarken. Het gigantische beeld van Florentijn Hofman lag zo’n zeven jaar in het Bartokparkje naast Rozet.
Mensen van buiten Arnhem kennen Hofman misschien eerder van de Bospoldervos in Rotterdam of het Uitkijkkonijn in Nijmegen. In China is Florentijn ‘papa duck’ Hofman een soort van rockster vanwege de iconisch geworden 26 meter hoge gele badeend die over de wereldzeeën voer, of de nog iets grotere Selfie Panda. En dan zijn of waren er nog werken als de Stadscocon in Schiedam of Beehold op de Floriade. Het is – letterlijk en figuurlijk – een gigantische beestenboel die uit zijn koker rolt. De basis daarvoor ligt in het huis op Buitenplaats Koningsweg in Arnhem, waar de kunstenaar woont met zijn vriendin, vier kinderen, drie katten en een hond.
Vakantie
Florentijn Hofman is in 1977 geboren in Delfzijl. Hij studeerde in 2000 af aan de Christelijke Academie voor Beeldende Kunsten in Kampen, waar hij zijn vriendin ontmoette. Na een masteropleiding aan de Kunsthochschule in Berlijn kwam het stel in Rotterdam terecht. Zo’n acht jaar geleden verhuisden ze naar Arnhem.
“We leerden deze plek kennen toen ik werkte aan het Feestaardvarken”, vertelt Florentijn Hofman. “Landschapsarchitect Harro de Jong, die samen met Peter Groot het plan had bedacht voor het parkje, liet mij zijn werkplaats zien en vertelde dat er nog best wat vrij stond in Buitenplaats Koningsweg. Er zaten hier toen twee of drie man. Eerst wilden we de Radartoren en een garage als atelier, maar die waren al bezet. Drie maanden later belde de projectontwikkelaar mij of ik geen interesse had in dit pand. Ze wilden hier graag cultuur programmeren. We gingen nog eens kijken en waren op slag verliefd. Het licht! Het gebouw! Het gevoel! We hebben de sleutel nooit meer teruggegeven.”
Nu zitten Hofman en co in een oude bioscoop/kantine van het voormalig defensieterrein. Vier jaar lang hebben ze het pand samen met vrienden verbouwd.
Het was wel even wennen: van de drukke stad naar de bossen op de Veluwe. Het gezin woonde eerst midden in Rotterdam en Hofman had atelier in een oude overslagloods bij de haven. “Heel gezellig, met de kinderen op de stoep zitten, maar we wilden weleens wat anders. Of het nou een speeltuin is, het park of het museum. In een stad moet je altijd ergens naartoe. Toen we hier kwamen, voelde het echt als vakantie in mijn hoofd en zo voelt het eigenlijk nog steeds.”
BK AIR
De eerste tijd woonden ze in het appartement boven het gebouw. “Daarna hebben we daar een artist-in-residency van gemaakt”, legt Hofman uit. “Binnen het programma BK AIR (Buitenplaats Koningsweg Artist In Redicency te volgen via Instagram – LD) kunnen mensen hier een tijdje wonen en werken. Nederlanders, buitenlanders, van allerlei disciplines: we zoeken zelf interessante mensen op. Er komen hier ook ArtEZ-studenten om locatietheater te maken. Dit is zo’n inspirerende plek. Dat delen we graag met zoveel mogelijk mensen. Maar ik krijg er zelf ook veel energie van!”
De gemaakte stukken/werken zijn soms buiten te bewonderen, soms in de opgeknapte bioscoopzaal. Daar organiseert Florentijn Hofman ook evenementen, zoals de ‘Buitenplaatsbios’. Op zijn manier probeert hij de sfeer van de ‘oude’ buitenplaats – met maandelijks Code Rood – een beetje voort te zetten.
“Het was hier een vrijplaats om te experimenteren. Zo ontstond een soort van ‘culturele humus’ waar mensen uit de stad speciaal op afkomen. Dat willen we niet verloren laten gaan. Gelukkig hoef ik dat niet alleen te doen. In de vliegtuighangar verderop worden ook dingen gedaan, maar dat is niet al te makkelijk. Het ligt in Natura2000-gebied.”
Landschap
Florentijn Hofman werkte voor het Beehold-project op de Floriade dit jaar in een hal in Industriepark Kleefse Waard (IPKW), net als destijds voor het Feestaardvarken. “Dat was een hele fijne periode. Ik werkte met een team van zes of zeven lokale kunstenaars. Het was zwaar, maar er hing zo’n goede sfeer. En ik had een goede klik met de opdrachtgever: directeur Alex van Hooff van Burgers’ Zoo. We zijn altijd vrienden gebleven.”
Het Feestaardvarken moest haar tijdelijke plek naast Rozet verlaten, maar vindt straks – na een paar jaar afwezigheid – een thuis in park Sonsbeek in Arnhem.
Net als Hofman. Met projecten over de hele wereld, moet de kunstenaar veel reizen. Florentijn Hofman probeert het vliegen zoveel mogelijk te beperken, maar ontkomt er niet aan.
“Een van de mooiste dingen van reizen is het thuiskomen. Pas dan ervaar je de kwaliteit van de plek. We hebben gekozen voor de mooie omgeving hier, maar niet perse voor deze stad. Ik voel mij geen Arnhemmer. Dit had voor mijn part ook in Noordoost-Groningen kunnen zijn, al was het landschap dan anders”, zegt Florentijn Hofman nuchter. Maar hij heeft wel de natuur op de Veluwe leren waarderen, tijdens lange wandelingen met zijn hond of op de mountainbike.
“We komen regelmatig herten, vossen en dassen tegen of allerlei andere dieren, maar ik hou ook van de vogels, bomen en bloemen hier. Je wordt je hier wel bewust hoe breekbaar het is, de biodiversiteit gaat achteruit. De natuur wordt monotoon. Als je dan ziet dat hier op de Koningsweg de bouwactiviteiten op volle kracht draaien, met alle uitstoot van dien, dan hou ik mijn hart vast.”
Het heeft ook zijn weerslag op zijn eigen werk. En passant laat Florentijn Hofman een maquette zien van een nieuw ‘beest’ waar hij aan werkt, ergens in Nederland. Het wordt een project met aarde en zand en daarop ‘een levende huid’ waar insecten en beestjes in kunnen zitten. “Het wordt een vrolijk werk”, zo besluit Hofman. “Ik wil niet met een vinger zwaaien over milieuproblematiek. Maar je omgeving kan dus wel degelijk van invloed zijn op je kunst.”
Dit is deel 1 uit een reeks van 15 interviews. Begin volgend jaar worden alle verhalen gepresenteerd in een mooi uitgegeven bundel, een expositie en een evenement in Rozet. Wil je alvast intekenen op een boek? Mail dan Arno de Blank: a.blank3@upcmail.nl
Eerdere artikelen in deze reeks:
Standplaats Arnhem: het woord is aan de makers
—
Dit artikel maakt onderdeel uit van een serie artikelen over kunstenaars in Arnhem. Dit artikel wordt mede mogelijk gemaakt dankzij een ondersteuning van Mediafonds Arnhem. Het Mediafonds Arnhem is een onafhankelijk ondersteuningsfonds voor bijzondere journalistieke producties over Arnhem.
