ARNHEM – Bij een grote brand in Presikhaaf zijn gisteren vier woningen verwoest. Vier andere woningen zijn zwaar beschadigd. Er zijn nogal wat vragen over de verwoestende brand. Vier vragen en antwoorden.
(Door: Patrick Arink)
Even na 12 uur kreeg de brandweer in Arnhem gisteren een melding binnen over brand in een woning in Presikhaaf. De uitslaande brand greep snel om zich heen. Zware rook hing al snel over de hele wijk. Via een NL-alert kregen mensen in Arnhem de oproep om ramen en deuren te sluiten in verband met de giftige rook. Uit voorzorg werden meer dan 100 woningen ontruimd.
Tot laat in de avond was de brandweer bezig om de brand onder controle te krijgen. Nablussen duurde tot de vroege maandagochtend. Uiteindelijk blijken vier woningen totaal verwoest. Vier andere woningen zijn onbewoonbaar. Woningbouwvereniging Portaal kijkt of deze woningen nog hersteld kunnen worden.
Direct na de brand zong het rond van de geruchten. De brand zou ontstaan zijn in een warmtepomp. De brandweer zou veel last hebben gehad van de zonnepanelen om de brand te blussen. Wat is er waar en wat niet? Vier vragen en antwoorden met de feiten.
1. Waardoor is de brand ontstaan?
Dat is niet duidelijk en gezien de grote schade zal de oorzaak waarschijnlijk ook nooit achterhaald worden. De woning waar de brand ontstond is volledig verwoest. Duidelijk is wel dat de brand is ontstaan in de keuken van een van de woningen.
Het verhaal dat de brand begon in een warmtepomp of in een van de zonnepanelen, waarover gespeculeerd werd op social media, is niet waar. De brandweer doet nog onderzoek om de bron van de brand te achterhalen, maar de kans is klein dat die zoektocht succesvol is.
Had de brandweer moeite met blussen door de zonnepanelen op het dak?
Ja, nou en of! Volgens een woordvoerder van de veiligheidsregio werkten de zonnepanelen als een soort van paraplu. De zonnepanelen lagen op het gehele dak en dicht tegen elkaar aan. Bluswater dat op de daken werd gespoten, liep er daarom net zo hard weer af.
Bij de meeste zonnepanelen op daken is er voldoende ruimte over of bevindt zich ruimte tussen de verschillende rijen zonnepanelen. Zo’n ‘stoplijn’ ontbrak hier bij de woningen. Het is hierom dat de brand zo lastig te bestrijden was voor de brandweer.
De brandweer vraagt al wat langer aandacht voor de risico’s van zonnepanelen bij brandveiligheid. De aandachtspunten van de brandweer gaat om twee zaken: allereerst moet een huis met zonnepanelen wel blusbaar zijn. Dat ging mis bij de woningen in Presikhaaf.
Nils Rosmuller, lector energie- en transportveiligheid bij het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid tegen NRC: “Ik zou haast willen spreken van een designfout.”
Het tweede aandachtspunt heeft te maken met de techniek rondom zonnepanelen, zoals omvormers en bekabeling. De groei van het aantal zonnepanelen is enorm, en dus is ook het aantal bedrijven dat zonnepanelen plaatst enorm gegroeid. Tussen deze bedrijven zitten voldoende beunhazen die onvoldoende kennis van zaken hebben. Dat kan volgens de brandweer leiden tot onveilige situaties.
Wat zijn de regels voor het plaatsen van zonnepanelen op het dak van een woning?
En daar gaat het mis. Want die regels zijn er (nog) niet. In die zin is de brand in Presikhaaf waarschijnlijk wel een aanjager die ervoor zal zorgen dat die regels er wel snel komen.
Zowel de brandweer als het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid hameren er al een tijdje op dat er regels moeten komen. Door de toename van het aantal zonnepanelen op woningen, neemt ook het aantal branden waarbij zonnepanelen op daken een rol spelen toe.
in 2021 waren er in Nederland 35 branden bij een woning waarbij zonnepanelen een rol speelde. Dit jaar is nog niet eens halverwege en in 2023 zijn dat al 55 woningen. Overigens is in die telling geen rekening gehouden met de rol die zonnepanelen speelden bij die branden.
Door de toename van het aantal branden waarbij zonnepanelen een rol spelen én de verwoesting van de brand in Presikhaaf lijkt het een uitgemaakte zaak dat er snel regels komen om een herhaling van de brand in Arnhem te voorkomen.
Hoe is het nu met de bewoners?
De bewoners die met ademhalingsklachten naar het ziekenhuis zijn gebracht, zijn allemaal weer thuis. Nouja, thuis: de bewoners van de acht woningen die door de brand getroffen zijn, verblijven voor het grootste deel bij vrienden en familie. Een paar bewoners hebben tijdelijk onderdak gekregen in een hotel.
Portaal heeft voor alle getroffenen ook emotionele bijstand ingeschakeld.
De mensen die gisteren uit voorzorg hun woningen moesten verlaten, zijn inmiddels allemaal weer thuis. Vannacht om 01.00 uur kregen de laatste bewoners van de brandweer te horen dat zij terug naar huis konden.
