ARNHEM – Afgelopen week ontstond ophef nadat de Gelderlander onthulde dat George Soros miljoenen verdiende aan de verkoop van sociale huurwoningen op de Geitenkamp. Dat was mogelijk doordat toenmalig wethouder Elfrink (SP, Wonen) een positief advies gaf over de verkoop.
“Elfrink heeft Soros geen strobreed in de weg gelegd.”
(Door Patrick Arink)
Na een voorbereidingstijd van twee jaar, worden in 2016 ruim 600 huizen van woningcorporatie Vivare verkocht aan QSP ESS BV. Het gaat om 610 woningen in Arnhem en omliggende gemeenten, waarvan een flink deel sociale huurwoningen op de Geitenkamp.
QSP ESS BV is de investeringsmaatschappij van de Amerikaanse multimiljardair George Soros. Twee jaar nadat Soros de woningen koopt, worden ze alweer doorverkocht aan een Nederlandse zakenman. Soros maakt daar een winst op van meer dan 83 miljoen euro.
De huren voor de bewoners zijn sinds de verkoop in 2016 enorm gestegen. Veel bewoners worstelen om hun huur te kunnen betalen. Door de huurverhogingen zijn meerdere bewoners al gedwongen om te verhuizen.
Gefronste wenkbrauwen
De miljoenenwinst van Soros was mogelijk omdat toenmalig wethouder Gerrie Elfrink een positief advies gaf aan de Autoriteit Woningcorporaties over de verkoop van de huurwoningen.
Elfrink zelf ontkent dat hij een positief advies gegeven heeft. In een uitgebreide serie twitterberichten ontkent de oud-wethouder dat hij de miljoenenwinst van Soros mogelijk heeft gemaakt. De SP-er wijdt er maar liefst tien tweets aan, met steeds dezelfde boodschap:
“Als wethouder was ik tegen deze verkoop. Helaas was er juridisch niets tegen te ondernemen door de gemeente”, schrijft de oud-SP-wethouder op Twitter.
Die opmerking zorgt voor gefronste wenkbrauwen op het stadhuis en daarbuiten.
“Er zijn voldoende voorbeelden van gemeenten waar de verkoop van corporatiewoningen is afgeketst omdat de gemeente zich tegen de verkoop keerde”, meldt een ingewijde die niet bij naam genoemd wil worden.
“De Autoriteit woningcorporaties (Aw) moet zo’n verkoop goedkeuren. Als Elfrink een zienswijze had ingediend met een negatief advies, was dat voor de Autoriteit woningcorporaties een zwaarwegend argument geweest om de verkoop af te wijzen. In plaats daarvan heeft de gemeente Arnhem een positief advies gegeven. Elfrink heeft Soros geen strobreed in de weg gelegd. Hij heeft de delegatie uit Engeland breed lachend ontvangen.”
Anti-speculatiebeding
Naast het geven van een negatief advies had de gemeente nog andere instrumenten kunnen inzetten om de belangen van de huurders te waarborgen. Ook dat is niet gebeurd.
“De gemeente had als voorwaarde kunnen stellen dat er een anti-speculatiebeding was opgenomen in de koopovereenkomst”, aldus de ingewijde. “Daarin kun je vastleggen dat de woningen voor een periode van tien of twintig jaar niet verkocht mogen worden.”
Een anti-speculatiebeding is niet ongebruikelijk bij de verkoop van huurwoningen van een woningcorporatie.
“Soros heeft zelf aangegeven dat hij de woningen jarenlang wilde houden. Omdat er geen anti-speculatiebeding was, is de deur opengezet om hiervan af te wijken. Bij een anti-speculatiebeding was een groot gedeelte van de winst ten gunste van Arnhemse huurwoningen gekomen. Dat is nu weggegeven aan George Soros. Het is incompetent om bij zulke grote belangen op iemands woord af te gaan. Dat blijkt nu wel.”
Raadsvragen
GroenLinks en Arnhem Centraal hebben het huidige college van B&W inmiddels raadsvragen gesteld over de gang van zaken. De partijen willen weten waarom er destijds een positief advies is gegeven en waar het vertrouwen in de verkoop vandaan kwam.
GroenLinks-raadslid Cyriel Prinsen in de Gelderlander:
“De gemeente heeft in 2014 een positief advies gegeven over de verkoop. Dat is absurd. Het kan niet zo zijn dat er miljoenenwinst gemaakt wordt op sociale huurwoningen, met medewerking van de gemeente Arnhem.”
Bronnen melden dat de gemeente Arnhem aanvankelijk kritisch was over de verkoop, en bijvoorbeeld voorwaarden stelde over huursverhogingen. Op een gegeven moment, toen duidelijk was dat George Soros de woningen wilde kopen, heeft de gemeente het er bij laten zitten.
“Er is niets op papier gezet. Men vertrouwde blijkbaar op een goede afloop.”
GroenLinks en Arnhem Centraal willen nu weten waar dat vertrouwen in de verkoop vandaan kwam.
Waarom Elfrink zoveel vertrouwen stelde in George Soros kan volgens bronnen te maken hebben met de politieke signatuur van Soros. Bovendien werd destijds al gefluisterd dat Elfrink geprobeerd heeft om Soros zelf te ontmoeten.
Oud-wethouder Elfrink blijft ondertussen stellig ontkennen: “De gemeente heeft nooit ‘positief’ geadviseerd over de verkoop en ik als wethouder zeker niet.”
