ARNHEM – Woensdag 11 januari organiseert de gemeente Arnhem een themabijeenkomst over niet-stemmers. De gemeente wil graag weten waarom mensen niet gaan stemmen en wat zij kan doen om de opkomst bij gemeenteraadsverkiezingen te verbeteren.
(Door: Patrick Arink)
Al jaren daalt de opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen. Afgelopen jaar ging slechts 45,6 procent van de Arnhemmers naar de stembus. Dat is aanzienlijk lager dan de opkomst in vergelijkbare steden als Nijmegen (54,1 procent), Zwolle (55,7 procent) of Groningen (54,4 procent).
Voor het stadsbestuur in Arnhem is dat aanleiding om te onderzoeken hoe de stad en de politiek weer dichter bij elkaar gebracht kunnen worden. Dat traject begint met morgen een themabijeenkomst in het stadhuis.
Josse de Voogd, schrijver van de ‘Atlas van afgehaakt Nederland’ geeft tijdens de bijeenkomst een presentatie waarin hij laat zien hoe verschillen in inkomen, gezondheid en opleidingsniveau invloed hebben op politieke keuzes.
Een tweede presentatie komt van de gemeente Arnhem zelf. De gemeente laat een eigen onderzoek uitvoeren naar de niet-stemmers in Arnhem. De onderzoekers horen van de aanwezigen graag punten die in het onderzoek moeten worden meegenomen, “zodat het gemeentebestuur aan de slag kan om het vertrouwen van Arnhemmers in de politiek te herstellen”.
De bijeenkomst in het stadhuis begint om 19.30 uur en is openbaar toegankelijk.
Oorzaak lage opkomst bekend
Het onderzoek dat de gemeente Arnhem wil uitvoeren is feitelijk onnodig. Lage opkomstcijfers zijn geen Arnhems, maar een landelijk probleem. Er is meermalen uitgebreid onderzoek gedaan naar de oorzaken. Hieronder de drie belangrijkste redenen.
1. Geen interesse
De eerste en belangrijkste reden die in onderzoeken genoemd wordt is gebrek aan interesse. Dat is terug te zien in de interesse in lokaal (politiek) nieuws. Waar 77 procent van de mensen zegt dat zij het landelijke politieke nieuws op hoofdlijnen volgen, volgt slechts 57 procent van de mensen het lokale nieuws. Dat reguliere media minder aandacht schenken aan politiek nieuws dan in het verleden, speelt daarin ook een rol.
2. Stemmen, maar op wie dan?
Verwant aan bovenstaande reden is het voor veel mensen de vraag op wie zij zouden moeten stemmen. Doordat mensen geen interesse hebben in lokale politiek, weten zij niet wat de verschillen zijn en de belangrijkste thema’s in hun gemeente.
Uit onderzoek van bureau IPSOS blijkt dat 32 procent van de niet-stemmers niet naar de stembus gaat bij gemeenteraadsverkiezingen omdat zij niet weten op wie ze zouden moeten stemmen. Wat daarbij meespeelt is dat een deel van de niet-stemmers denkt dat het niet uitmaakt op welke partij zij stemmen: “Het is allemaal één pot nat.” En dat hangt weer samen met de derde oorzaak:
3. Geen vertrouwen
Een derde belangrijke reden om de gemeenteraadsverkiezingen te laten schieten, is dat steeds meer mensen het vertrouwen in politici verliezen. Voor 28 procent van de niet-stemmers is dat de belangrijkste reden om thuis te blijven.
“Politici luisteren niet en doen toch wat ze zelf willen”, is de veelgehoorde klacht.
