ARNHEM – Jarenlang domineerden de plannen voor Stadsblokken-Meinerswijk het nieuws in Arnhem. Maar nadat alle bezwaren van tegenstanders twee jaar geleden door de Raad van State resoluut van tafel werden geveegd, was er maar weinig aandacht voor de volgende fase van het plan. De plannen worden uitgevoerd en krijgen steeds meer vorm.
(Door: Patrick Arink)
De blauw-witte daken bij de steenfabriek in Meinerswijk waren decennialang een vertrouwd gezicht. Precies een jaar geleden werd de steenfabriek gesloopt en is het lastig voor te stellen waar de loodsen ooit stonden. Meteen na de sloop van de loodsen werd een begin gemaakt met de aanleg van de nevengeul. Die nevengeul zorgt voor een gewenste daling van het waterpeil in de Neder-Rijn. Bovendien ontstaat hierdoor ‘Meijnerseiland’.
Op Meijnerseiland komen, verborgen in een duinlandschap, woningen. Maar behalve woningen is Meijnerseiland ook bedoeld voor natuur en recreatie. Zwemmen in de nevengeul, fietsen langs de oevers of banjeren door het uiterwaardengebied is straks allemaal mogelijk. Inmiddels is goed te zien hoe het er straks uit zal zien. Meijnerseilenad krijgt steeds meer vorm.
De beelden werden vorige week tijdens hoogwater in de Nederrijn gemaakt. Zoals op de beelden te zien is, bevinden zich midden op ‘Meijnerseiland’ verschillende zandhopen. De grond die vrijkomt bij de aanleg van de nevengeul wordt namelijk gebruikt om Meijnerseiland op te hogen. In totaal zo’n 250.000 kuub grond.
“De bovenste laag is het meest vruchtbaar, dus die laag wil je op Meijnerseiland ook bovenaan hebben liggen”, vertelt projectleider Roy Nijenhuis. “Onder die vruchtbare laag ligt klei en daaronder ligt zand. Dat zijn ook op Meijnerseiland de onderste lagen. In die kleilaag vinden we veel misbaksels uit de steenfabrieken die hier vroeger stonden. Die misbaksels vermalen we en dat puin gebruiken we als ondergrond van wegen die aangelegd worden.”
Brisantgranaten
Wat ook naar boven komt bij de aanleg van de nevengeul, is nogal wat munitie uit de Tweede Wereldoorlog. De Explosieven Opruimingsdienst heeft, net als bijvoorbeeld in Schuytgraaf, haar eigen mobiele unit. Alle gevonden munitie wordt daar onschadelijk gemaakt.
Neijenhuis: “Afgelopen week werden er in totaal nog drie brisantgranaten gevonden. Iedere week wordt er wel iets gevonden.”
Meinerswijk wordt letterlijk al duizenden jaren bewoond. De meest noordelijke plek van het Romeinse rijk was in Meinerswijk, waar de Romeinen eeuwenlang een van hun forten hadden langs de Limes. Ook nadat de Romeinen vertrokken, bleef Meinerswijk bewoond. Sterker nog: de nederzetting Meinerswijk was in de 9e eeuw groot en belangrijk genoeg om door de Noormannen geplunderd te worden. Met zoveel geschiedenis is het geen wonder dat er afgelopen jaar door archeologen op veel plekken in Meinerswijk gezocht is naar sporen uit het verleden.
Nijenhuis: “De archeologische opgravingen hebben niet geleid tot spectaculaire vondsten. We hebben bij de aanleg van de nevengeul veel muntjes gevonden uit de negentiende eeuw. Daarnaast zijn er resten gevonden van een veldoven, maar echt grote ontdekkingen zijn er niet gedaan.”
Archeologen gingen er eigenlijk al van uit dat er weinig gevonden zou worden. De rivier heeft veel sporen uit het verleden met zich meegevoerd stroomafwaarts.
Informatiecentrum
De uitvoering van de plannen in Meinerswijk is duidelijk zichtbaar, maar ook op de Stadsblokken worden dit jaar een aantal grote stappen gezet.
“We weten nog niet precies wanneer, maar ergens in het tweede kwartaal wordt een nieuwe informatiecentrum geopend bij het watersportcentrum van Van Workum”, aldus Roy Nijenhuis. “Ook onze kantoorruimte zal in het informatiecentrum komen. Op dit moment zijn we bezig met het bestraten van een nieuw pad tussen de Eldensedijk en het informatiecentrum.”
Het informatiecentrum is een oude bekende in Arnhem. Het gebouw, in de jaren zeventig ontworpen door toenmalig stadsarchitect Pet, was tot een paar jaar geleden het museumcafé aan de Utrechtseweg. Bij de vernieuwing van het museum is het museumcafé van de ondergang gered om een tweede leven te krijgen als informatiecentrum op de Stadsblokken.
Het informatiecentrum had eigenlijk allang geopend moeten zijn, maar de bouw werd een tijdlang tegengehouden door tegenstanders die bang waren dat daardoor het leefgebied van de bever verstoord zou worden.
“Er zitten hier natuurlijk bevers”, erkent Nijenhuis. “Maar die bevers zijn gewend aan menselijke bewoning. Ze zwemmen nota bene tussen de huizen in Elderveld. Uiteindelijk heeft de rechter ons in het gelijk gesteld. Maar alles bij elkaar heeft het de komst van het informatiecentrum wel vertraagd.”
Sociale huurwoningen
Ondanks een nederlaag bij het referendum over de plannen voor Stadsblokken-Meinerswijk en ondanks een nederlaag bij de Raad van State doen tegenstanders er nog steeds alles aan om de plannen te dwarsbomen.
Nijenhuis haalt er zijn schouders over op. “We wisten dat vanaf het moment dat de plannen gepresenteerd werden. Het zorgt er bij ons voor dat we bij alle documenten en bij alle vergunningen voor zorgen dat dingen tot achter de komma helemaal in orde zijn.”
Desondanks liggen er nu vanuit GroenLinks en de Partij voor de Dieren vragen aan de wethouder over het kappen van bomen op de Stadsblokken. Rond de ASM-haven moeten wat bomen gekapt worden om plek te maken voor de woningen die daar komen. De twee partijen ontdekten dat daarbij ook een aantal bomen gekapt worden die helemaal niet op grond van Kondor Wessels Projecten staan. De bomen staan op grond van de gemeente.
“Dat klopt”, aldus Roy Nijenhuis. “Maar dat is geen enkel probleem. We kunnen bijvoorbeeld ook een aanvraag doen voor de bouw van een dakkapel in jouw woning. Als jij het daarmee eens bent, is dat geen enkel probleem. Bij de kap van bomen rond de ASM-haven is de gemeente Arnhem het ermee eens.”
Als het een beetje meezit wordt dit jaar op de Stadsblokken een begin gemaakt met de bouw van de eerste woningen.
Roy Nijenhuis: “Ook hier is afgelopen tijd archeologisch onderzoek gedaan. De voorbereidingen voor de bouw worden in dit kwartaal afgerond. We verwachten dat er voor de zomer ontwerpen liggen en na de zomervakantie hopen we de eerste woningen in de verkoop te zetten.”
Tegenstanders hebben altijd beweerd dat de plannen voor Stadsblokken-Meinerswijk bestemd waren voor de elite. De eerste woningen die gebouwd gaan worden zijn echter sociale huurwoningen en betaalbare koopwoningen. Een kwart van alle woningen in de plannen vallen in die categorie.
Wanneer de eerste steen van de eerste woningen op de Stadsblokken gelegd worden, zal dat zijn zonder Roy Nijenhuis als projectleider namens Kondor Wessels. Na zeven jaar de kar getrokken te hebben, zwaait Nijenhuis volgende week af:
“Ik ga werken bij een veel kleiner bedrijf van een vriend in Twente. Ik kies dus voor een sprong in het diepe. Maar nu de plannen voor Stadsblokken-Meinerswijk in een nieuwe fase komenm, is voor mij het juiste moment gekomen voor een nieuwe uitdaging.”
Lachend: “Ik ga van de Champions League naar de Tweede Klasse op zaterdag, maar het voelt goed!”
Post Scriptum:
Wanneer je je afvraagt of het nou wel zo verstandig is om woningen te bouwen in een uiterwaardengebied, raden we je aan om dit artikel te lezen waarin alle vragen over waterveiligheid in het gebied worden beantwoord:
Waarom mag Arnhem in godsnaam huizen bouwen in een uiterwaardengebied???
(Videobeelden: Roy Hasselerharm.)
