ARNHEM – Een meerderheid van de Arnhemse kiezers heeft bij het afvalreferendum gestemd tegen diftar. Bij het referendum stemde 53,4% van de Arnhemmers ‘ja’ (tegen diftar), 46,6% stemde ‘nee’ (voor diftar). Burgemeester Marcouch maakte maandagochtend de officiële uitslag van het referendum bekend.
In totaal brachten 80.902 kiezers hun stem uit bij het referendum. 42.727 Arnhemmers stemde ‘ja’. 38.175 Arnhemmers stemde ‘nee’.
Hoewel het gaat om een raadgevend referendum, is de kans groot dat de gemeenteraad de uitslag van het referendum overneemt. Daarmee komt een einde aan een jarenlange de discussie over wel of geen diftar.
Onduidelijke vraagstelling
Toch zal de discussie niet meteen verstommen. Zo was er bij een aantal kiezers onduidelijkheid over de vraagstelling bij het afvalreferendum. De vraagstelling luidde:
“Steunt u het voorgenomen besluit om: te stoppen met het betalen per afvalzak (diftar), de ondergrondse containers van het slot te halen en te zorgen dat er weer een normale (60 liter) afvalzak in past?”
Wie tegen diftar was, moest ja stemmen. Voorstanders moesten nee stemmen. Die onduidelijkheid heeft er volgens sommige stembureaumedewerkers toe geleid dat kiezers op het verkeerde been werden gebracht. In hoeverre de onduidelijke vraagstelling de uitslag van het referendum heeft beïnvloed, is echter niet duidelijk.
Opmerkelijk is dat zo’n 10.000 Arnhemmers minder gestemd hebben bij het referendum dan bij de Tweede Kamerverkiezingen. In totaal brachten voor de Tweede Kamerverkiezingen 90.324 Arnhemmers hun stem uit. Het aantal getelde stemmen bij het referendum bedroeg 80.902. De opkomst bij het referendum komt daarmee uit op 62,6%. Dat is ruim tien procent lager dan de 73,6% bij de Tweede Kamerverkiezingen.
Drie jaar voorbereiding
Al vanaf het moment dat in de gemeenteraad besloten werd tot de invoering van een systeem waarbij betaald moet worden per vuilniszak restafval, ligt het systeem onder vuur.
In 2017 werd al besloten tot de invoering van diftar. Dat het toch nog drie jaar duurde voor diftar in Arnhem werd ingevoerd, heeft ermee te maken dat de gemeente problemen wilde voorkomen die bekend waren uit andere diftar-gemeenten.
Er werden bijvoorbeeld gft-oplossingen gezocht voor mensen in hoogbouw en om ouderen en mensen die slecht ter been zijn tegemoet te komen werd de containeropening verkleind van 60 naar 30 liter.
Afvaldump
Na een gewenningsperiode van ruim een half jaar waarbij de afvalcontainers alleen met een afvalpas konden worden geopend, werd diftar op 1 juli vorig jaar ingevoerd.
Tegenstanders van het afvalsysteem wezen op de toename van gedumpt afval naast de containers om aan te tonen dat het systeem niet werkte. Afvaldump is echter niet overal in de stad een probleem. Van de 1.300 afvalcontainers in de stad, staan er ongeveer honderd bekend als ‘hotspots’. Bij de meeste andere afvalcontainers staat volgens de gemeente nooit of zelden afval naast de container.
Bovendien wees de gemeente erop dat de hoeveelheid ingezameld restafval sinds de invoering van diftar daalt en er meer herbruikbaar materiaal wordt ingezameld.
Lang niet iedereen was echter overtuigd van diftar. Volgens onder meer de SP was er geen draagvlak onder de bevolking voor het afvalsysteem. De SP zamelde afgelopen jaar in korte tijd ruim voldoende handtekeningen in om een referendum af te dwingen. Dat referendum werd tegelijkertijd met de Tweede Kamerverkiezingen gehouden.
Nu de uitslag van het referendum er ligt, blijkt dat een meerderheid van de Arnhemmers wil stoppen met diftar.
