ARNHEM – Wie de politiek in Arnhem een beetje volgt, weet één ding zeker: politiek in Arnhem is nooit saai. Collegebreuken, opgestapte wethouders, intimidatie en beledigingen waren in de Arnhemse raadszaal jarenlang de norm. Je weet het natuurlijk nooit zeker, maar het lijkt erop dat er een streep staat achter die periode. Politiek in Arnhem wordt saai in 2020.
Door: Patrick Arink
Afgelopen jaar was zoals gebruikelijk een woelig jaar in de Arnhemse politiek. Coalitiepartners GroenLinks en PvdA zegden in juni het vertrouwen op in hun coalitiegenoten VVD en D66.
Directe aanleiding was onenigheid over het oplossen van een miljoenentekort in de zorg, maar de diepere oorzaak lag bij de opstelling van D66. Die partij gedroeg zich voor en achter de schermen als oppositiepartij en van samenwerking binnen de coalitie was amper sprake.
Politiek vuurwerkverbod
Vier maanden werd er gezocht naar een oplossing uit de impasse. Omdat geen enkele oppositiepartij het zag zitten om de vrijgekomen plek in de coalitie in te nemen, was het lijmen van de breuk de enige serieuze optie. Daarbij was duidelijk dat vooral D66 haar gedrag zou moeten veranderen
Maar aan alle kanten van het politieke spectrum was er scepsis of D66 daartoe in staat zou zijn. Fractievoorzitter Sabine Andeweg werkte makkelijker samen met haar oude partners Gerrie Elfrink van de SP en Ine van Burgsteden van het CDA uit de vorige coalitie dan met haar huidige coalitiepartners.
We zijn inmiddels een paar maanden verder en het ziet er naar uit dat de lijm het houdt. Betrokkenen van alle partijen melden dat er werkelijk wat veranderd is. Er liggen duidelijke afspraken tussen de vier coalitiepartijen. Die afspraken zorgen voor een opstelling die je het best kunt opvatten als een ‘politiek vuurwerkverbod’. Voor het eerst sinds haar aantreden in mei 2018 opereert de coalitie als een eenheid.
Binnen het college van B&W was de sfeer altijd al goed. Ook tijdens de impasse tussen juni en oktober 2019 werkte het college van B&W constructief door.
Hechte gemeenteraad
Ondanks de soms grote politieke verschillen, is de toon ook vanuit de oppositie aanzienlijk zachter dan in het verleden. Deels heeft dat te maken met de versnippering in de gemeenteraad. De raad telt zeven partijen met twee of drie zetels.
Een kleine partij die hoog van de toren blaast maakt maar weinig indruk en bereikt niets, hetgeen door de opstelling van de SP bewezen wordt. Constructief samenwerken en verbinding zoeken blijkt effectiever voor partijen met maar een paar zetels. Ook vanuit de oppositie is er daardoor maar weinig animo om hard van leer te trekken tegen politieke tegenstanders.
Er is echter nog een ander aspect dat meespeelt. De onderlinge band tussen de 39 raadsleden is afgelopen jaar hecht geworden door zaken die niets met politiek te maken hebben. Verschillende raadsleden maakten groot persoonlijk drama mee.
Zo werd bekend dat de zoon van DENK-raadslid Yildirim Usta een hersentumor heeft en PvdA-raadslid Hannie van Nunen moest stoppen met haar raadswerk omdat ze ernstig ziek werd. Er zijn nog wat minder bekende voorbeelden.
De onderlinge betrokkenheid van de raadsleden is daardoor sterk gegroeid. Er wordt intens meegeleefd. Een van de effecten daarvan is dat er ook in het debat liever met elkaar wordt omgegaan.
Natuurlijk. Ook voor komend jaar staan er voldoende hete hangijzers op de politieke agenda. Over zorg, criminaliteit, werkloosheid, armoede of milieu. Van de plannen voor renovatie van de schouwburg tot de invoering van diftar in juli van dit jaar.
Maar doordat de sfeer en de toon van het debat in de gemeenteraad zachter zijn geworden, krijgen we in Arnhem opeens hele nieuwe patronen van politiek.
