ARNHEM – Toenmalig wethouder Elfrink (SP, Wonen) had in 2015 meer kunnen doen om de omstreden verkoop van sociale huurwoningen van Vivare aan miljardair Soros tegen te houden. Dit blijkt uit antwoorden die het College van B&W vandaag gegeven heeft op vragen vanuit de gemeenteraad.
(Door: Patrick Arink)
Miljardair George Soros maakte een paar jaar geleden 83 miljoen euro winst op 216 sociale huurwoningen in de Geitenkamp die waren overgekocht van woningcorporatie Vivare. Soros kon de panden kopen nadat toenmalig wethouder Elfrink (SP) in 2015 positief adviseerde over de aankoop van de woningen.
De bal kwam aan het rollen nadat de Gelderlander in een groot artikel uitpakte met het nieuws. Elfrink, inmiddels weer fractievoorzitter van de SP in de gemeenteraad, ontkende meermalen in alle toonaarden dat hij als wethouder positief advies over de verkoop had gegeven.
“De gemeente heeft nooit ‘positief’ geadviseerd over de verkoop en ik als wethouder zeker niet. Als wethouder was ik tegen deze verkoop”, aldus Elfrink.
Elfrink hield zijn mond nadat uit documenten die in handen zijn van de Arnhemsche Courant bleek dat hij als wethouder twee keer positief advies had gegeven: een positief advies met betrekking tot Vivare als verkopende partij en een positief advies met betrekking tot Soros als kopende partij.
De artikelen in de Gelderlander en in de Arnhemsche Courant zorgde voor een stortvloed aan schriftelijke vragen aan het huidige college van B&W. GroenLinks, DENK en Arnhem Centraal vroegen om opheldering. De antwoorden die B&W vandaag gegeven heeft, bevestigen wat een ingewijde uit de vastgoedwereld eerder al aan de Arnhemsche Courant zei: “Elfrink heeft Soros geen strobreed in de weg gelegd.”
Elfrink verweerde zich tegen die aantijging door te stellen dat de gemeente de verkoop hoe dan ook niet kon weigeren. Het huidige college van B&W heeft daar een andere visie op.
“Als u met ‘weigeren’ doelt op het geven van een negatieve zienswijze, dan behoorde dat tot de mogelijkheden”, schrijft B&W in antwoord op vragen hierover.
B&W voegt er echter meteen aan toe dat er voor het vorige college van B&W goede redenen waren om een positieve zienswijze te geven: “De kernvoorraad van 22.000 woningen kon in stand worden gehouden. Daarnaast gaven ook de huurdersorganisaties een positieve zienswijze.”
Het college van B&W schrijft dat zij in ieder geval geen voorstander is van de verkoop van sociale huurwoningen aan een particuliere belegger.
“Uitgangspunt voor ons is dat dit niet gebeurt. Als het college voornemens is van dit uitgangspunt af te wijken door een positieve zienswijze af te geven op complexgewijze verkoop, dan zullen wij de gemeenteraad vooraf consulteren.”
De verkoop van de huurwoningen van Vivare aan Soros heeft destijds plaatsgevonden zonder dat toenmalig wethouder Elfrink daar de gemeenteraad vooraf over om advies heeft gevraagd.
Anti-speculatiebeding
Uit een verslag van een gesprek tussen Elfrink en vertegenwoordigers van Soros dat de gemeente nu heeft vrijgegeven, en waaruit de Arnhemsche Courant al eerder citeerde, blijkt dat de gemeente zich door Soros heeft laten piepelen.
Soros beloofde de huurwoningen langdurig te exploiteren. In plaats daarvan werden de woningen binnen een paar jaar met 83 miljoen euro winst verkocht.
Dat had voorkomen kunnen worden wanneer de gemeente Arnhem een anti-speculatiebeding had afgedwongen. Een anti-speculatatiebeding is gebruikelijk bij dit soort transacties. Dat is hier echter niet gebeurd. Waarom de gemeente niet heeft aangedrongen op een anti-speculatiebeding, is de vraag.
“De motivatie waarom Vivare geen anti-speculatiebeding heeft opgelegd, of de redenen waarom de gemeente hier niet op aandrong hebben wij niet kunnen achterhalen”, aldus B&W.
Het college zegt dat zij er sterk op zal letten dat dat in de toekomst wel gebeurt:
“De verkoop leert vooral het belang van het maken van goede afspraken over sociale huurwoningen met woningcorporaties. Met de corporaties zullen we beter nut en noodzaak van een anti-speculatiebeding bespreken, en daarbij verzoeken of zo’n beding kan worden meegenomen bij eventuele verkoop.”
Debat
Hoewel gedane zaken geen keer nemen en de schriftelijke vragen vanuit de gemeenteraad nu beantwoord zijn, krijgt de kwestie van de Soros-woningen nog wel een politiek staartje.
Na de eerste publicatie over de 83 miljoen euro winst in de Gelderlander werd door SP-raadslid Sarah Dobbe meteen een debat over de kwestie aangevraagd. Dat zij daarmee SP-fractievoorzitter Elfrink in een lastige positie brengt, had zij waarschijnlijk niet door.
Dit debat zal ergens komende maanden plaatsvinden.