O, zit dat zo! Vergeet Zandvoort! Hét circuit van Nederland zou in Arnhem komen!

/

ARNHEM – Een Formule 1 race in Arnhem. Het heeft niet veel gescheeld, of het Formule 1 circus was ieder jaar neergestreken in Arnhem voor de Dutch Grand Prix. Niet in Zandvoort, maar in Arnhem zou hét circuit van Nederland komen!

(Door: Patrick Arink)

De plannen voor een racecircuit in Arnhem, stammen uit de jaren dertig van de vorige eeuw. Het racecircuit was bedacht aan de noordkant van Arnhem, bij de spoorlijn Arnhem-Ede. De Arnhemsche Courant (wie anders-red.) had de primeur en bracht het nieuws op 18 mei 1933 naar buiten.

“Er bestaan hier ten stede grootsche plannen voor den aanleg van een auto-renbaan in de omgeving van onze stad”, aldus onze voorgangers. “De autorenbaan zal aangelegd worden in een prachtig bosch- en heideterrein. De plannen kunnen een vergelijking met de bekende Nürburgring glansrijk doorstaan.”

Zo had het eruit moeten zien. Een twaalf kilometer lange baan die met grote bochten en een lus in het Veluwse landschap zou worden aangelegd. Twaalf kilometer lijkt enorm voor hedendaagse begrippen, maar in die tijd waren de meeste circuits tussen de acht en dertien kilometer lang. De Nürburgring was oorspronkelijk zelfs 28 kilometer lang.

Verspreid langs het circuit in Arnhem zouden een aantal restaurants worden neergezet. Bij de start zou een grote overdekte tribune moeten komen voor 6.000 bezoekers. Bij het circuit was een parkeerplaats bedacht voor 40.000 auto’s: voor die tijd een ongekend aantal.

“De autorenbaan zal zoo worden aangelegd, dat men de renners verschillende malen en over groote afstanden zal kunnen volgen”, aldus de Arnhemsche Courant. “Wanneer men bedenkt dat de Grooten Prijs van Duitsland op de Nürburgring 150.000 bezoekers trekt, dan mag worden aangenomen dat ook Arnhem bij groote internationale wedstrijden een druk bezoek zullen krijgen.”

Ook de gemeente Arnhem was enthousiast en de Arnhemsche Courant meldde dat “vooraanstaande autoriteiten in de provincie Gelderland in principe hun steun uitspreken, zoodat ook in deze alle medewerking verwacht mag worden.”

De Koninklijke Nederlandse Automobiel Club (KNAC) zegde in november 1933 haar steun toe aan de plannen in Arnhem. Met zoveel enthousiasme leek het een eitje om het circuit aan te leggen. Maar ja. Arnhem was ook toen al Arnhem.

Toch Zandvoort

Het circuit van Arnhem had in 1934 klaar moeten zijn, zo was duidelijk geworden uit het overleg met de KNAC. Het liep anders.

Al bij de eerste hobbel de initiatiefnemers tegenkwamen, ging het mis. Voor de aankoop van de grond was en bedrag nodig van 700.000 gulden. Het kostte veel meer tijd om dat geld bij elkaar te krijgen dan de initiatiefnemers dachten.

De autobond werd intussen ongeduldig. Die wilden een circuit en die wilden dat zo snel mogelijk. Wat niet meehielp was dat de plannen in Arnhem meerdere keren werden bijgesteld. Zo moest het circuit in Arnhem het snelste circuit van Europa worden. De lay out van de racebaan werd daardoor een paar keer veranderd.

De bedoeling van die aanpassingen was om de realisatie vlot te trekken, maar het effect was dat het alleen maar zorgde voor extra vertraging. Bij de KNAC waren ze het getreuzel in Arnhem onderhand wel zat.

Inmiddels waren er op een tijdelijk stratencircuit in Zandvoort al een aantal zeer succesvolle races gehouden. Dat was voor de KNAC aanleiding om een streep te zetten door de plannen voor het circuit in Arnhem. In 1939 werd besloten om in de duinen van Zandvoort een circuit aan te leggen.

Maar als Arnhem in 1933 iets meer gas had gegeven, had de Formule 1 kalender er heel anders uitgezien!