ARNHEM – Sinds 1999 onderhoudt de gemeente Arnhem een stedenband met de Chinese stad Wuhan. Door mensenrechtenschendingen in China begint die band steeds meer te knellen. Is het geen tijd om die stedenband te verbreken, vragen verschillende partijen in Arnhem zich af. De gemeenteraad vergadert er morgenavond over.
Arnhem heeft stedenbanden met drie verschillende steden. Met Coventry in Groot-Brittannië, met Gera in Duitsland en met Wuhan in China. De stedenbanden zijn bedoeld om kennis uit te wisselen, maar dienen vooral een economisch belang. Via de stedenbanden worden contacten gelegd tussen ondernemers en verbetert het internationale vestigingsklimaat.
De stedenband met Wuhan ligt al een tijdje onder een vergrootglas. Het beleid in China drijft steeds meer af richting een autoritair regime. Eerder dit jaar concludeerde de Tweede Kamer dat de behandeling van Oeigoeren in China neerkomt op genocide. Ongeveer een miljoen Oeigoeren zitten vast in ‘heropvoedingskampen’.
Economisch voordeel door een stedenband is fijn, maar willen we in Arnhem een stedenband onderhouden met een stad in een land waar genocide plaatsvindt? Dat is de vraag waar de gemeenteraad mee worstelt.
Als het aan het college van B&W ligt, wordt de relatie met Wuhan min of meer voortgezet op dezelfde manier als afgelopen jaren. Met het oog op de mensenrechtenschendingen in China wil de gemeente wel meer aansluiten bij de adviezen van bijvoorbeeld Amnesty International en het ministerie van Buitenlandse Zaken.
“Immoreel”
Als het aan DENK Verenigd Arnhem, de ChristenUnie en de Partij voor de Dieren ligt, wordt de stedenband met Wuhan beëindigd.
“Er vinden in China op massale schaal mensenrechtenschendingen plaats en de situatie van de Oeigoeren en van andere minderheden in China wordt met de dag slechter”, motiveren de partijen. “Onder deze omstandigheden is het immoreel om een stedenband met een stad in China in stand te houden.”
Of er een meerderheid is in de gemeenteraad om de stedenband te verbreken is de vraag. Zowel D66, Arnhem Centraal als de VVD willen tijdens de raadsvergadering een amendement indienen waarin scherper gelet wordt op de mensenrechten, maar de stedenband niet verbroken wordt.
Leidraad Amnesty
De VVD stelt voor om een leidraad over te nemen die Amnesty International een paar maanden geleden heeft opgesteld. In de leidraad staan negen punten die bij ieder bezoek van of naar een zusterstad afgelopen kunnen worden. De leidraad kan gebruikt worden als concreet afwegingskader, aldus de VVD.
“Als blijkt dat er sprake is van mensenrechtenschendingen, maakt het college een afweging om wel of niet te gaan of bezoek wel of niet te ontvangen”, staat bijvoorbeeld in de leidraad te lezen.
D66 en Arnhem Centraal stellen iets vergelijkbaars voor. Zij willen dat de gemeente bij een bezoek van of aan een zusterstad kijkt of voldaan wordt aan de criteria uit de Universele verklaring van de rechten van de mens van de Verenigde Naties.
“Indien uit die beoordeling blijkt dat hieraan niet wordt voldaan kan vastgesteld worden of de structurele relatie nog voortgezet kan worden.”
Arnhem niet de enige stad
Arnhem is niet de enige stad die worstelt met de stedenband met een Chinese stad. Er zijn 36 gemeenten in Nederland die een stedenband in China hebben.
In Breda woedde de discussie eerder dit jaar ook. Daar werd na veel discussie besloten om de stedenband met Yangzhou in stand te houden.
“Het Westen is compleet afhankelijk van China. Hen de rug toekeren, is geen optie”, aldus het Bredase PvdA-raadslid Suzan Cornelissen.
Sinoloog Ties Dams van instituut Clingendael pleit voor landelijke coördinatie.
“Het Rijk moet de stedenbanden coördineren en eventuele schandalen managen. Een gemeente kan dat echt niet.”
Wat Dams betreft moeten de relaties ook op Europees niveau worden afgestemd.
Woensdagavond vanaf 18.30 uur wordt bij het stadhuis in Arnhem gedemonstreerd tegen de stedenband.
“De gemeente mag de genocide tegen de Oeigoeren in China niet negeren”, aldus de organisatie.
