ARNHEM – De gemeente Arnhem legt op dit moment de laatste hand aan een nieuw mobiliteitsplan. In grote lijnen is al duidelijk welke kant het uitgaat. 30 km per uur wordt de norm en de rol van de auto wordt fors teruggedrongen.
(Door: Patrick Arink)
Het nieuwe mobiliteitsplan van de gemeente wordt naar verwachting volgende maand gepresenteerd, maar de contouren van het plan zijn duidelijk. Voetgangers en fietsers krijgen voorrang op de auto. In een stad waar de auto vanaf de wederopbouw dominant was, betekent dat een ingrijpende ommekeer in het beleid.
Het is echter een maatregel die hard nodig is. Tot 2040 wil Arnhem 14.000 nieuwe woningen realiseren in de bestaande stad. Al die nieuwe inwoners moeten gebruik maken van de bestaande wegen, die vaak nu al vastlopen door de verkeersintensiteit.
Niet eenvoudig
Het is een probleem waar alle steden in Nederland mee te maken hebben.
“De mobiliteit in steden dreigt volledig tot stilstand te komen”, concludeerde TNO afgelopen jaar na onderzoek.
“De ruimte die we zo hard nodig hebben, zal de auto moeten inleveren. Daarom zie je dat grote steden drukke autowegen herinrichten, om meer ruimte te maken voor fietsers, voetgangers en bussen.”
En dat is precies waar Arnhem aan werkt in het nieuwe mobiliteitsplan. Maar eenvoudig is dat niet. Veel factoren die in Arnhem van invloed zijn, verander je niet zomaar. Zo heeft Arnhem tijdens de wederopbouw een infrastructuur aangelegd die volledig is toegerust op de auto. Daarnaast wordt Arnhem in tweeën gedeeld door de Nederrijn. Er zijn slechts twee routes over de brug tussen Noord en Zuid.
Tot slot is er ook nog het hoogteverschil in Arnhem Noord. Hoger gelegen wijken zoals de Geitenkamp en de Hoogkamp maken een fietsritje tot een sportieve inspanning en voor veel mensen is ook de oprit naar de bruggen iets waar ze tegenop zien.
Kortom: het is een uitdaging om in Arnhem fietsers en voetgangers bovenaan de mobiliteitspiramide te zetten en de auto onderaan. Hieronder de maatregelen die Arnhem wil nemen om dat toch voor elkaar te krijgen.
Nieuwe fietsbrug
Uit onderzoek blijkt dat het grootste deel van de autoritjes in Arnhem korter is dan vijf kilometer. Dat is een afstand die ook prima op de fiets te doen is. Om mensen uit de auto te krijgen, wordt fietsen op verschillende manieren gestimuleerd.
Er komen nieuwe snelfietsroutes en nieuwe bewaakte fietsenstallingen. Een van die nieuwe fietsenstallingen is gepland tegenover Rozet, op de plek waar het Feestaardvarken lag. Er komt ook een nieuwe fietsersbrug. Die moet komen ter hoogte van de Johan van Oldebarneveldtstraat. De nieuwe fietsbrug moet de nieuwe wijk Rijnpark verbinden met Malburgen.
Van 50 naar 30
De maximum snelheid voor auto’s wordt op veel wegen in Arnhem omlaag gebracht van 50 km per uur naar 30 km per uur. Het is een maatregel die al in veel andere steden in Nederland is genomen.
Helemaal zeker is het niet, maar het lijkt erop dat 30 km per uur de norm wordt, met uitzondering voor de grote ontsluitingswegen en de Centrumring. De maatregel is overigens deels symbolisch. Neem de Steenstraat als voorbeeld. Officieel mag je er nu nog 50 km per uur rijden, maar geen enkele automobilist haalt het in zijn hoofd om zo hard door de Steenstraat te rijden.
Ontmoedigingsbeleid
Het verlagen van de maximumsnelheid is onderdeel van het ontmoedigingsbeleid voor autoverkeer. Wanneer de snelheid lager is, is er amper tijdswinst ten opzichte van de fiets. Ook dat maakt de fiets aantrekkelijker, is de gedachte.
Ook het herinrichten van straten is onderdeel van het ontmoedigingsbeleid. De gemeente wil een aantal straten anders inrichten, met minder rijstroken voor de auto en met minder mogelijkheden om van A naar B te rijden. Alle bestemmingen zullen ook in de toekomst met de auto bereikbaar blijven, maar niet altijd via de kortste of de snelste route.
Meer bussen
Ten opzichte van de meeste andere steden in Nederland heeft Arnhem al een fijnmazig OV-netwerk. Maar het busnet wordt de komende jaren verder uitgebreid als het aan de gemeente ligt. Bussen zullen vaker en sneller op belangrijke OV-routes rijden. De gemeente wil dit combineren met goede opstappunten, zodat een ritje met de bus beter is te combineren met fietsen en lopen.
Bezoekers uit de regio die Arnhem willen bezoeken, worden aangemoedigd om met de bus en de trein naar Arnhem te komen. Ook hier is sprake van ontmoedigingsbeleid. Het aantal straatparkeerplaatsen in de binnenstad wordt verder omlaag gebracht.
Parkeren
Arnhem heeft de parkeernorm een paar jaar geleden al verlaagd. Ook op andere vlakken worden er nog parkeermaatregelen genomen. Zo wil de gemeente een maximum stellen aan het aantal parkeervergunningen dat per woning kan worden aangevraagd.
Daarnaast wordt het vergunningenbeleid verder uitgerold over wijken in Arnhem Noord. In wijken als het Spijkerkwartier en Het Broek is het al niet meer toegestaan je auto te parkeren zonder parkeervergunning. Het gebied waar een parkeervergunning nodig is, zal worden vergroot.
Verkeer versus verkeren
Een kleinere rol voor de auto betekent ook dat er meer ruimte op straat komt voor andere functies. En dat is nodig. Want met meer bewoners in steeds kleinere woningen met weinig tot geen eigen buitenruimte, groeit ook de behoefte aan plekken om buitenshuis te verblijven.
Daarover wordt morgenavond, donderdag 29 februari gesproken tijdens een meet-up bij architectuurcentrum CASA. Fietsdeskundige Marco te Brommelstroet houdt een presentatie over ‘Verkeer versus verkeren’. Ook wethouder Nermina Kundic (D66) van mobiliteit zal tijdens de avond aanwezig zijn.
In 2024 richt CASA zich onder het motto ARRA – ‘Arnhem’ in straattaal – op de publieke ruimte in de stad. Hoe richten we deze in om de uitdagingen van onze tijd het hoofd te bieden? Die vraag staat in maandelijkse bijeenkomsten centraal.
De bijeenkomst van CASA vindt plaats bij NiCo, Coehoornstraat 17 en begint om 20.00 uur.
