ARNHEM – Sloop van de bestaande woningen op de Schaapsdrift is altijd het uitgangspunt geweest van de gemeente. Een andere conclusie is niet te trekken na lezing van meer dan 3.000 pagina’s die de Arnhemsche Courant ontving na een Woo-verzoek. Behoud van woningen was een wens van de gemeenteraad. Maar die optie is nooit onderzocht.
(Door: Patrick Arink)
Morgenavond neemt de gemeenteraad een besluit over de startnotitie die is opgesteld voor de Schaapsdrift. De startnotitie wordt “ter kennisgeving” aangenomen. Via een amendement worden de torenhoge ambities uit de startnotitie geschrapt.
Woningbouw moet voornamelijk plaatsvinden op het bedrijventerrein naast de woonbuurt. De woningen op de Schaapsdrift en omliggende straten moeten zoveel mogelijk behouden blijven. De ambitie om 1.000 werkplekken te realiseren in het gebied wordt vrijwel geheel geschrapt.
Met het besluit van de gemeenteraad komt een eind aan de pogingen van wethouder Cathelijne Bouwkamp (GroenLinks) om een groot deel van de buurt te slopen en te vervangen door intensievere bebouwing.
Wethouder Bouwkamp heeft tegenover de gemeenteraad altijd ontkend dat grootschalige sloop van woningen op de Schaapsdrift aan de orde was. Tijdens het bekrachtigen van de Wvg door de gemeenteraad, op 1 juni 2022, zei wethouder Bouwkamp bijvoorbeeld:
“Onteigening en sloop wordt door het college echt als laatste middel gezien, dat ook echt voorkomen zou moeten worden als dat zou kunnen.”
Sloop
Uit de documenten die de Arnhemsche Courant de afgelopen maanden ontving na een Woo-verzoek, komt een heel ander beeld naar voren. In aanloop naar het opstellen van de startnotitie werden in oktober 2022 door stedebouwkundig bureau Ziegler-Branderhorst zogeheten schaalstudies verricht voor de planontwikkeling op de Schaapsdrift. Op de afbeelding bovenaan dit artikel is te zien hoeveel ruimte er nodig is voor de bouw van 551 woningen en 3.000 meter commerciële ruimte. Daarvoor is de gehele Schaapsdrift nodig, zowel het bedrijvendeel als het woondeel van de wijk.
In de startnotitie wordt de ambitie uitgesproken om 500 tot 1.000 woningen én 500 tot 1.000 werkplekken te realiseren op de Schaapsdrift. De bouw van die aantallen zou zelfs bij volledige sloop van de wijk niet passen.
Geen wonder dus dat Ziegler-Branderhorst een maand later, in november 2022, een verkenning doet die verder gaat dan alleen de Schaapsdrift. In opdracht van de gemeente wordt onderzocht hoe de aantallen wel te realiseren zijn. De verkenning komt uit bij sloop van de gehele Schaapsdrift, inclusief de sloop van een deel van de wijk Plattenburg én bebouwing in Park Presikhaaf.
Vooruitlopend op het aannemen van de startnotitie is de gemeente op hetzelfde moment al bezig met het opstellen van een gebiedsvisie. In een document met de titel ‘Ambitie Gebiedsvisie‘ wordt het plangebied doodleuk uitgebreid:
“Rondom station Presikhaaf zijn vier delen te onderscheiden: Schaapsdrift, Plattenburg, Kenniscampus en Presikhaaf I. Daarmee is de plangrens groter dan enkel het gebied waarop de WvG ligt. In de op te stellen gebiedsvisie streven we naar een transformatie van het diffuse woon-werkgebied naar een levendige en groene stadswijk. Door nu breder te kijken kunnen er goede afwegingen worden gemaakt.”
Behoud van woningen
De onthullingen van de Arnhemsche Courant hebben ertoe geleid dat de gemeenteraad nu hard op de rem trapt. Al bij het bekrachtigen van de Wvg heeft de gemeenteraad laten weten dat zij geen voorstander is van sloop. Maar in alle 3.161 pagina’s die de Arnhemsche Courant ontving na haar Woo-verzoek wordt niet één maal gesproken over behoud van de bestaande woningen op de Schaapsdrift.
Behoud van woningen is iets waar door de ambtenaren van de gemeente Arnhem niet naar gekeken wordt. Vanaf het opleggen van de Wvg tot aan het opstellen van de startnotitie wordt slechts één keer melding gemaakt van behoud van de woningen.
Nadat stedebouwkundig bureau Ziegler-Branderhorst in oktober vorig jaar maar liefst 16 verschillende schetsen opstelt waarin de gehele Schaapsdrift vervangen wordt door nieuwbouw vraagt iemand zich af:
“Misschien mis je nog de insteek van 3 scenario’s waarin behoud van de woningen en enkel de bedrijvigheid wordt vervangen ook onderdeel is van de ruimtelijke verkenning?”
Blijkbaar wordt dat scenario niet gemist, want een scenario mét behoud van bestaande woningen wordt nooit gemaakt.
Motie
Bij het bekrachtigen van de Wvg, een jaar geleden, had de gemeenteraad al een motie aangenomen waarbij sloop van de bestaande woningen zoveel mogelijk voorkomen moest worden.
“De gemeenteraad vraagt aan het college om in de uitwerking van de planvarianten het belang van het behoud van bestaande woningbouw zwaar mee te wegen”, staat in de motie.
Hoewel de motie wordt aangenomen door een ruime meerderheid van de gemeenteraad, lijkt het er niet op dat de gemeente van plan is om zich aan deze motie te houden. Intern meldt een ambtenaar aan wethouder Bouwkamp via de app over deze motie:
“Dit is lastig uitvoerbaar. Je legt immers juist de Wvg op omdat je een intensiever plan wilt. Bij voorbaat stellen dat er zoveel mogelijk woningen behouden moeten blijven, doet afbreuk aan je intenties. Dan had je de Wvg niet op die woningen moeten vestigen.”
Morgenavond wordt een amendement aangenomen dat de speelruimte van de gemeente Arnhem terugbrengt tot aanvaardbare proporties. De Wvg blijft voorlopig nog op de woningen in de Schaapsdrift liggen, maar door het amendement wordt wethouder Bouwkamp alsnog gedwongen om behoud van woningen als uitgangspunt te nemen.
Onjuist geïnformeerd?
De vraag die nog open blijft staan, is in hoeverre wethouder Bouwkamp de gemeenteraad onjuist heeft geïnformeerd. De oppositie, Gerrie Elfrink van de SP voorop, zal beweren dat Cathelijne Bouwkamp bij het opleggen en bekrachtigen van de Wvg een heel ander beeld heeft gegeven dan uit de startnotitie en de Woo-documenten naar voren is gekomen. En daar zit wel wat in.
In de gemeenteraad heeft Bouwkamp bij herhaling gezegd dat sloop van woningen niet aan de orde was omdat er ook nog geen plan lag. Voor een deel van de raadsleden was dat een jaar geleden reden om toch voor het opleggen van de Wvg op de Schaapsdrift te stemmen.
Uit alle documenten die inmiddels zijn vrijgegeven is duidelijk dat grootschalige sloop van de Schaapsdrift altijd al het voornemen was. Je kunt dus met recht van spreken betogen dat Bouwkamp de gemeenteraad op het verkeerde been heeft gezet.
Tegelijkertijd kan wethouder Bouwkamp daar met evenveel recht van spreken tegenin brengen dat zij nooit een geheim heeft gemaakt van haar intenties. Want hoewel sloop volgens de wethouder niet aan de orde was, liet Bouwkamp tijdens een meningsvormende vergadering in mei vorig jaar wel doorschemeren dat grootschalige sloop van woningen op de Schaapsdrift onderdeel was van de plannen in de toekomst.
Bouwkamp: “Als we alleen ontwikkelen op het bedrijventerrein, dan denken we dat hier wellicht 200 woningen gerealiseerd kunnen worden. Het college meent dat het in het grotere gebied ruim het dubbele zou kunnen zijn.”
—
Dit artikel wordt mede mogelijk gemaakt dankzij een ondersteuning van Mediafonds Arnhem. Het Mediafonds Arnhem is een onafhankelijk ondersteuningsfonds voor bijzondere journalistieke producties over Arnhem.
Met steun van het Mediafonds publiceert de Arnhemsche Courant de komende tijd de belangrijkste bevindingen uit de Woo-documenten over de Schaapsdrift.
Lees verder:
– Dossier Schaapsdrift: gemeente krijgt weer deksel op de neus bij station Presikhaaf
– Dossier Schaapsdrift: “Eventueel ook bebouwing in Park Presikhaaf”
– Volledige sloop van de Schaapsdrift was altijd het uitgangspunt van de gemeente
– Dossier Schaapsdrift: Vergaande sloop Schaapsdrift én Plattenburg verkend door gemeente Arnhem
– Wat de gemeente op de Schaapsdrift wil, past niet
– Het doel heiligt de middelen voor nieuwe coalitie. Voorstel Schaapsdrift met kleine meerderheid aangenomen
