Kieskompas moet Arnhemmers helpen bij diftar-referendum

ARNHEM – De gemeente Arnhem heeft Kieskompas gevraagd een stemwijzer te ontwikkelen die Arnhemmers moet helpen een keuze te maken met het referendum over diftar. Gelijktijdig met de Tweede Kamerverkiezingen, op 17 maart aanstaande, stemt Arnhem over de vraag of er al dan niet gestopt moet worden met diftar.

Arnhemmers kunnen bij het Kieskompas aan de hand van stellingen over het beleid bepalen hoe zij aankijken tegen allerhande issues die te maken hebben met diftar. De uitslag biedt geen ‘ja’ of ‘nee’, maar geeft een positie aan op de as ‘eens’ en ‘oneens’. De gemeenteraad is gevraagd om bij Kieskompas aan te geven welke beleidskeuzes zij belangrijk vinden om te worden opgenomen in de stellingen.

Het Kieskompas over diftar zal op 1 maart aanstaande gepresenteerd worden. De gemeente benadrukt dat het Kieskompas een onafhankelijke en objectief instrument is. Bij het referendum over Stadsblokken-Meinerswijk in 2016 kreeg de gemeente veel kritiek van tegenstanders omdat zij teveel liet blijken dat zij voorstander was van de plannen.

Naast het Kieskompas, wil de gemeente ook de website Arnhemstemt.nl inzetten om Arnhemmers te informeren. Via deze site kunnen Arnhemmers niet alleen informatie vinden over het referendum, maar ook over het proces rondom de Tweede Kamerverkiezingen.

Als gevolg van de coronacrisis zijn extra maatregelen genomen om veilig te kunnen stemmen.
“Aan de hand van filmpjes en infographics willen we uitleg geven over het briefstemmen en de kiezers laten zien hoe de stembureaus zijn ingericht qua hygienemaatregelen”, aldus de gemeente.
“Speciale aandacht gaat uit naar kwetsbaren en zeventig-plussers. We zullen er op inzetten hen op toegankelijke en laagdrempelige wijze te informeren over de extra maatregelen die genomen zijn.”

Wie voor is stemt tegen!
Het referendum over diftar is er gekomen nadat de SP afgelopen jaar voldoende handtekeningen wist in te zamelen om een referendum af te dwingen. Omdat diftar al was ingevoerd en de besluitvorming was afgerond, was het noodzakelijk dat de SP eerst een initiatiefvoorstel indiende over het onderwerp. Alleen over zaken waar de gemeenteraad een besluit over moet nemen, kan een referendum worden aangevraagd.

SP-leider Gerrie Elfrink heeft met het oog op het referendum gekozen voor een pakkende titel van het initiatiefvoorstel. Die luidt: ’te stoppen met het betalen per vuilniszak (diftar), de ondergrondse containers van het slot te halen en te zorgen dat er weer een normale (60 liter) afvalzak in past’.

Toch kan die titel leiden tot verwarring, omdat kiezers gevraagd wordt of zij het met dit voorstel eens zijn. Dit leidt tot een onlogische situatie. Wie voor diftar is, stemt tegen, wie tegen diftar is stemt voor.

Diftar dankzij de SP
In de zomer van 2020 stapte de gemeente Arnhem na jarenlange voorbereiding over op diftar. Naast milieuoverwegingen speelt daarbij ook mee dat de gemeente de kosten voor afvalverwerking omlaag wil brengen. De tarieven die gemeente moeten betalen voor het verwerken van restafval zijn de afgelopen jaren al flink gestegen en het is duidelijk dat die stijging komende jaren doorzet. De kosten voor het verwerken van afval worden door gemeenten volledig doorberekend in de afvalstoffenheffing. Inwoners van een gemeente met veel restafval, betalen meer dan gemeenten met weinig afval. Uit cijfers van andere gemeenten is bekend dat diftar leidt tot een kostenbesparing van 21 procent.

Tegenstanders voeren aan dat dit financiële voordeel niet opweegt tegen afvaldumpingen die volgens hen het gevolg zijn van betalen per vuilniszak.

De Arnhemse gemeenteraad is lang gesproken over de invoering van diftar. Al jarenlang zijn de meeste partijen in de gemeenteraad voorstander van diftar. De SP heeft een unieke positie in het debat. De gemeenteraad besloot in 2017 voor de invoering van diftar. De SP, toen nog collegepartij met acht zetels, stemde voor. Zonder de acht SP-stemmen was er geen meerderheid geweest voor invoering van diftar.

Nadat de SP bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 vijf van haar acht zetels kwijtraakte, veranderde de SP van standpunt. Samen met de PVV en Arnhem Centraal behoort de SP nu tot de felste tegenstanders van diftar.